Dallas in West-Vlaanderen; zo wordt het gebied van vijftien vierkante kilometer tussen Waregem, Wielsbeke en Ingelmunster wel schertsend genoemd. Deze vergelijking is helemaal niet zo vreemd. Al was het hier geen olie, maar vlas dat aan de basis lag van een aantal heel bijzondere familiebedrijven. Twee fabrieken, van oudsher concurrenten, produceren nu in het typisch West-Vlaams landschap spaanplaten onder de Unilin-vlag. Kurt, kwaliteitsingenieur van Unilin, vertelt over de veranderingen in de werkwijzen die Unilin toepast om een vooraanstaande producent te blijven: “Vroeger was de gedachte altijd: als je werkkleding goed vuil is geworden, heb je hard gewerkt. Maar er wordt nu ook nagedacht over slimmer werken, want harder werken draagt niet altijd bij aan het rendement. Met andere woorden de vraag is nu eerder; draagt wat ik doe bij aan het rendement of aan verbetering van het productieproces.” Om een stap voorwaarts te zetten werd in samenwerking met Accezz een verbeterproject gestart.
The Unilin way
Unilin werd in de jaren ’60 opgericht door een veertigtal vlasboeren. Toen vlas steeds schaarser werd besliste Unilin al snel om hout als grondstof te gaan gebruiken. Unilin, wereldwijd bekend met het Quick-Step-laminaat en de professionele top-wielerploeg, produceert naast laminaat ook dakelementen, isolatieplaten en meubelpanelen. Alle Unilin divisies (Flooring, Panels en Insulation) delen eenzelfde manier van werken: the UNILIN way. Het is een bedrijfscultuur die is gebouwd op vier sterke pijlers: passie, ondernemerschap, excellentie en respect. Vanuit dat stevige fundament is gewerkt aan verbeteringen. “Op de site Oostrozebeke werden we geconfronteerd met veel technische en organisatorische veranderingen. Met Accezz hebben we daar de basis gelegd voor de ploegenoverdacht, de dagstart en het Orde & Netheid programma. De kracht zat in de praktische aanpak. De medewerkers gaven zelf aan wat voor hen belangrijk was bij een dagstart of ploegenoverdracht. Gezamenlijk hebben we zo een geheel nieuwe werkwijze ontwikkeld. Daarna werd medewerkers steeds een spiegel voorgehouden om de nieuwe werkwijze goed te laten landen. Zo is het een klankbord geworden om informatie te delen. Nu is op veel afdelingen de dagstart routine geworden”, aldus Kurt.
Verandering levert weerstand op
Naast organisatorische verbeteringen is Unilin gestart met het Orde & Netheid-programma. Daarbij is een aantal onderdelen van de 5S-methode in een Unilin-jasje gestoken. 5S is een Lean-begrip, dat refereert aan vijf Japanse woorden die Orde en Netheid in de ruime zin van het woord beschrijven. Kurt licht toe: “Waar heb ik dat ook al weer gelaten? Iedereen herkent het. Kostbare minuten gaan verloren als een fabrieksterrein of werkplek niet opgeruimd is. Een opgeruimde, goed georganiseerde werkplek leidt tot overzicht, rust en focus en op den duur een verhoging van de productiviteit. Orde & Netheid is zo de basis voor veiligheid, kwaliteit en productiviteit.”
In de projectaanpak, die met Accezz is uitgevoerd, zijn afvalstromen in kaart gebracht, zijn op alle afdelingen schaduwborden geïnstalleerd en is een grote lenteschoonmaak gehouden om al het afval op de productielocaties te verwijderen. Gelijktijdig werd achter de schermen een audit- en borgingsysteem opgezet. Kurt vervolgt: “Elke verandering roept weerstand op. De politiek bij zo’n verandering was dan ook heel belangrijk. Wekelijks was er overleg met Accezz en konden we waar nodig bijsturen. In bepaalde gevallen maakten we gebruik van het natuurlijke overwicht van de heel ervaren plantmanager Henk, die voor de productiesite Oostrozebeke nieuw was.” Zo bleek het succes mede afhankelijk van zijn ondersteuning.
Horen, zien en ruiken
Henk is met zijn 32 jaar ervaring in de spaanplaatindustrie iemand die kan horen, zien en ruiken en weet aan welke knoppen gedraaid moeten worden om het proces te verbeteren. “Met Accezz hebben wij zeker een goede basis voor het Orde & Netheid programma gelegd. In eerste instantie was ik sceptisch, maar de ogen van externen dwingen je om na te denken. We waren anders zeker niet gekomen waar we nu zijn. De ombuiging van het programma naar een meer praktische en pragmatische basisaanpak was cruciaal in de samenwerking”, zegt Henk. Na het vertrek van Accezz bewaken zowel Kurt als Henk, samen met hun managers, met een kritische blik de voortgang in een tweewekelijks overleg.
Elke discussie moet leiden tot een beslissing
Henk werd op de site Breestraat opgevolgd door Yves, voormalig persmanager in Oostrozebeke. “Het opvolgen van een ervaren manager als Henk was niet makkelijk. Elke week komen er 300 vrachtwagens afvalhout binnen; dat is enorm. Het werk hier moet je liggen. Je kunt natuurlijk alles meten en regelen, maar het is echt geen exacte wetenschap. Hout leeft, het is organisch materiaal, het blijft complex. Samen met Accezz hebben we een nieuw managementsysteem ontwikkeld dat nog steeds operationeel is. De basis is een serie dagstarten die wordt opgevolgd door een productiemeeting. Elke ochtend maak ik een rondje door de fabriek en om 10.00 uur ben ik volledig op de hoogte van alles wat goed en minder goed is gegaan. Daarna bespreken we dit in de productiemeeting”, zo vertelt Yves enthousiast. Hij vervolgt: “Daarbij moet meteen duidelijk worden wat we gaan doen. En het is altijd één van de drie mogelijkheden: we hebben pech gehad en we schenken er verder geen aandacht meer aan, of we moeten actie ondernemen om het in de toekomst te voorkomen, of we weten het nog niet en gaan het nog verder uitzoeken. Deze drietrapsraket maakt onze meetings een stuk efficiënter! Alle punten worden in principe afgesloten met een gerichte actie”, zegt een tevreden Yves.
Implementatiekracht
Ook voor Yves zijn 5S en veiligheid belangrijke thema’s. Door de fabriek lopend vertelt Yves dat het bestaande systeem in de Breestraat wordt uitgebreid door de 5S-werkzaamheden visueel te maken op een whiteboard. “Om te voorkomen dat een medewerker alleen maar de zware werkzaamheden moet doen, hebben we voor afwisseling gezorgd door dit te koppelen aan het zes ploegensysteem. Elke ploeg heeft een zone in de fabriek met een aantal werkzaamheden; die zones zijn aangegeven met kleuren. Op die manier wordt de gehele afdeling in een week schoongemaakt en gecontroleerd op losliggend materiaal. Wanneer een nieuwe medewerker op de afdeling begint, weet hij of zij direct waar bepaalde taken uitgevoerd moeten worden.”
Om zover te geraken was implementatiekracht nodig. Yves vervolgt: “De meerwaarde van de samenwerking met Accezz zit hem vooral ook in het omgaan met weerstand en het Accezz implementatie-specialisme. Dit gaf mij en mijn managers rust en tijd om na te denken. We hebben namelijk enige weerstand ondervonden. Mensen die hier al lang werken, hebben heel veel liefde voor het bedrijf en zeggen, we doen ons werk toch al goed! Zonder Accezz hadden we het allemaal zeker niet voor elkaar gekregen”.
